Wojna to dla autorów temat wymagający, szczególnie w przypadku literatury skierowanej do dzieci. Wydaje się, że włoski pisarz Davide Cali znalazł dla niej adekwatny sposób opowiadania.

Akcja „Wroga” rozgrywa się w uniwersalnej przestrzeni konfliktu. Na pustkowiu, w prowizorycznych dziurach, tkwią żołnierze przeciwnych armii. Okopani na swoich pozycjach, czekają na ruch przeciwnika. Patowa sytuacja, w której walczący walczyć nie chcą, jest punktem wyjścia dla tej opowieści.

Davide Cali sprowadził duży konflikt do pojedynku zaledwie dwóch postaci. Jego opowieść jest przez to zwarta i dynamiczna. Zredukował język opisu do prostych, oznajmujących zdań. Dzięki temu trafnie i sugestywnie oddaje nim emocje bohatera: strach, głód, bezsilność, złość, samotność. Nie epatuje przy tym grozą, ani nie moralizuje. Cali opowiada historię konfliktu z perspektywy bezimiennego bohatera, dla którego nie jest jasne dla kogo, ani po co, walczy. Walka przybiera tutaj groteskową postać: żołnierz oddaje tylko jeden strzał w kierunku nieprzyjaciela, a resztę dnia spędza na walce o przetrwanie i marzeniach o końcu wojny. Chce wydostać się z dziury i wrócić do rodziny. Najpierw musi jednak zabić wroga. Tak każe mu instrukcja, którą otrzymał na początku wojny. Zgodnie z jej treścią wróg nie jest człowiekiem – jest dziką bestią, która zabija kobiety i dzieci. Zdesperowany bohater decyduje się wreszcie na wyruszenie w kierunku kryjówki przeciwnika. Jego wyprawa kończy się nieoczekiwanym finałem, a cała historia – przewrotną, pacyfistyczną puentą.

Genialny w swej prostocie sposób opowiadania spotyka się we „Wrogu” z równie mistrzowską, prostą i przystępną ilustracją. Francuski grafik Serge Bloch urozmaicił minimalistyczną książkę o elementy kolażu i zdynamizował opowieść manipulując skalą. Aktywnie wykorzystał przestrzeń i neutralną biel kartki, na której widnieją wojenne barwy: błotnisty brąz, mundurowa zieleń i krwista czerwień. Wspólnym wysiłkiem autorom udało się pokazać groteskowość walki, absurdalność wojny i zdekonstruować obraz wroga.

Rekomendowana przez Amnesty International książka ma moc bliską przypowieści. Choć jest skierowana do dzieci od szóstego roku życia, przypadnie do gustu również rodzicom: będzie doskonałym punktem wyjścia do rozmowy na temat wszystkich konfliktów, nie tylko tych o zbrojnym charakterze.

„Wróg”
Davide Cali
Wydawnictwo Zakamarki